Samowola budowlana 2019

Samowola budowlana czyli taka budowla nie jest do końca sprecyzowana w przepisach prawnych. Jednak obarczona jest wysoką karą, dlatego lepiej wystrzegać się tego typu inwestycji. Samowolą budowlaną jest wybudowanie budynku bez pozwolenia na budowę, bez jego zgłoszenia lub w razie wydania sprzeciwu do zgłoszenia. Tyczy się to nie tylko już stojących obiektów, ale także tych w trakcie budowy.

Samowola budowlana jest wbrew szerokiej opinii dość powszechnym zjawiskiem. Może to być na przykład rozbudowa budynku, który już istnieje, a dodatkowe pomieszczenia zostały wybudowane bez uzyskania odpowiedniej zgody oraz bez zgłoszenia. Samowola może także nastąpić w przypadku braku zgody na budowę.

Przepisy prawa wyraźnie wskazują, co wymaga zgłoszenia, a co zgody na budowę. Reguluje to artykuł 29 ust. 1 i ust. 2 ustawy Prawo budowlane, w którym można znaleźć wyliczenie negatywne, czyli wskazanie tego, co nie wymaga pozwolenia na budowę. Zgłoszenia wymagają wszystkie inwestycje wskazane w artykule 30 ustawy. W artykule 29 wskazano podobny katalog, zatem można wysnuć wniosek, że te inwestycje, które nie pojawiają się w obu artykułach, nie wymagają ani zgłoszenia, ani pozwolenia. O samowoli budowlanej orzeka natomiast organ nadzoru budowlanego. W konsekwencji może okazać się, że organ wyda decyzję o rozbiórce budowli, albo odstąpienie od planowanych robót budowlanych. Jest jednak nadzieja, albowiem przepisy dopuszczają jeden wyjątek.

Wyjątek ten nazywa się legalizacja samowoli budowlanej, zwana inaczej amnestią budowlaną. Zgodnie z art. 48 ust. 2 ustawy Prawo budowlane organ, który wcześniej wydał niekorzystną dla inwestora decyzję o wstrzymaniu robót lub rozbiórce danego obiektu, może wydać postanowienie o wstrzymaniu wydanej wcześniej decyzji, o ile spełnione zostaną łącznie następujące warunki. Po pierwsze budowa jest zgodna z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w szczególności z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego, a także budowa nie narusza przepisów, w tym techniczno-budowlanych, w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego lub jego części do stanu zgodnego z prawem.

Taka sytuacja wymaga złożenia kompletu dokumentów, o których mówi artykuł 48 ust. 3 ustawy, w tym m.in. zaświadczenie od wójta/ burmistrza/ prezydenta o zgodności budowy z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Wówczas traktowane jest to jako wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego oraz pozwolenie na wznowienie robót budowlanych.

Za samowolę budowlaną legislator przewidział dotkliwe kary. Przede wszystkim jest to decyzja o wstrzymaniu dalszych prac budowlanych, nakaz rozbiórki budowli, grzywna, a nawet pozbawienie wolności do lat 2.